Podstawowe komendy cd – zmienia aktualny katalog (od 'change directory') cd dirname – zmienia aktualny katalog na 'dirname' cd dir1/dir2/dir3 – wchodzi do katalogu 'dir3', który jest w katalogu 'dir2', który jest w 'dir1' cd – z dowolnego miejsca, zmienia katalog na domowy cd .. – przechodzi do katalogu o jeden wyższego w drzewie katalogów niż obecny cd /home/dir – z dowolnego miejsca, przechodzi do katalogu zaczynając od początku drzewa: / cd - – przechodzi do poprzedniego katalogu pwd – wypisuje scieżkę obecnego katalogu (od 'print working directory') ls – listuje katalog ls – listuje katalog . (ls .) ls plik1 plik2 plik3 – listuje tylko wymienione pliki ls *.txt – wypisze wszystkie pliki o nazwie konczącej się na '.txt' ls katalog1 katalog2 – listuje wymienione katalogi ls -l – szczegółowa lista ls -a – wypisuje również ukryte pliki (czyli te których nazwa zaczyna się kropką) ls -R – listuje katalogi rekursywnie (czyli wyświetla również zawartość podkatalógow) ls -d – wyświetla tylko nazwy katalogow, tak jak zwyczajnych plików, czyli nie listuje ich zawartości cat – wypisuje wszystkie podane mu pliki na standardowe wyjście cat plik – jeśli nie przekierujemy standardowego wyjścia do innego pliku (>, >>) lub programu (|), to wypisze plik na ekran cat plik1 plik2 plik3 – wypisze po kolei zawartość wszystkich plików tac – wypisuje wszystkie podane mu pliki na standardowe wyjście, ale w odwraca kolejność linii tac plik1 plik2 – wypisze połączone oba pliki, od ostatniej do pierwszej lini echo – powtarza na standardowym wyjściu słowa podane w argumencie echo costam wypisz, czy echo "costam wypisz" – wypisze 'costam wypisz' i zakończy znakiem nowej linii echo -n "costam wypisz" – po wypisaniu argumentów, nie wypisze znaku nowej linii echo $HOME – wypisuje zawartość zmiennej środowiskowej HOME wc – liczy linie, słowa, i znaki w pliku gdy nie podamy argumentu, czyta ze standardowego wejścia cat plik1 plik2 | wc -l – policzy wszystkie linie z połączonych plików plik1 plik2 wc plik – wypisze linie słowa i znaki oraz nazwe pliku wc -m – tylko znaki (lub --chars) wc -l – tylko linie (lub --lines) wc -w – tylko słowa (lib --words) less – wygodne i szybkie przegladanie plikow tekstowych less plik – wyświetla zawartośc pliku i pozwa przewijac strony (q-wyjscie)